De Walburgiskerk is een fors uitgevallen exemplaar midden in het historisch hart van Zutphen. Zoals zoveel van dit soort kerken is binnen een fraai orgel te vinden, het Henrick Bader orgel. Daarnaast is de beklimming van de toren een aanrader. Hoogtepunt, en meest bijzonder aan deze kerk, is echter de Librije die je binnen kunt bezoeken. Deze leeszaal heeft nog dezelfde sfeer als net nadat deze is gebouwd. Een rondleider voegt daar nog een leuk historisch verhaal met anekdotes aan toe.
Locatie/bereikbaarheid
De Walburgiskerk staat in het centrum van Zutphen aan de ’s-Gravenhof, hoewel het officiële adres aan de Kerkhof is. Zutphen is per trein prima bereikbaar vanaf letterlijk alle kanten, het is een bijzonder knooppunt van spoorlijnen in Oost-Nederland. Datzelfde geldt in iets mindere mate voor de bus. Vanaf het trein/busstation is het ongeveer 600 meter en dus minder dan 10 minuten lopen. Als cadeau krijg je meteen een stukje van de historische binnenstad van Zutphen te zien. Met de auto kun je vrij eenvoudig in Zutphen komen via de N314, N35, N346 of N348. De N345 en de N348 sluiten in het noorden aan op de A1.
Kerkhof 3
7201 DM Zutphen
https://www.walburgiskerk.nl
Geschikt voor
Deze imposante kerk hoort naar eigen zeggen, en anderen zeggen het ook, tot de 10 mooiste kerken van Nederland. Oordeel zelf, maar een bezoek is de kerk zeker waard.
Oordeel
Deze kerk is de moeite waard, maar pas echt bijzonder wordt het als je de Librije bezoekt. Deze oude bibliotheek is alleen vanuit de kerk toegankelijk en dan ook nog alleen onder begeleiding van een gids. Daarnaast, maar dat heb je vast vaker gedaan, is de torenbeklimming met aan het eind een mooi uitzicht als beloning ook de moeite waard. Bij elkaar krijgt dit geheel daarom een dikke 9.
Wat ga je doen?
De Walburgiskerk stamt uit de 13 eeuw en is gebouwd op de restanten van een kerk uit de 11e eeuw. In de eeuwen erna is er, zoals bij zoveel kerken, meer dan genoeg aan verbouwd en aangebouwd. Niet in de laatste plaats vanwege de branden die in de afgelopen 8 eeuwen meermalen de kerk met toren gedeeltelijk hebben verwoest. Het is dus zeker niet alleen de Notre Dame die bij restauratiewerkzaamheden helaas bijna tot de grond toe is afgebrand.
Oorspronkelijk, bij de bouw, was dit een katholieke kerk, het dominante geloof in die tijd. Vanaf 1591, de tijd van de reformatie, is de kerk protestants geworden. In 2016 is de kerk overgedragen aan een Stichting voor verder behoud, hoewel er nog steeds diensten worden gehouden.
Het Henrick Bader orgel
Het Henrick Bader orgel uit 1643 is zonder meer een van de meest bijzondere onderdelen van de kerk. Er worden regelmatig concerten gegeven in deze kerk, maar ook bij een “gewoon” bezoek kun je het geluk hebben dat een organist het orgel bespeelt. Daarnaast zijn de middeleeuwse kaarsenkroon uit 1395 en koperen doopvont uit 1527 objecten waar je letterlijk wat langer bij kunt stilstaan. Let bijvoorbeeld bij de kaarsenkroon eens op de eerste verdieping waar de namen van Jezus, Maria en de 12 apostelen zijn te lezen. Daarnaast zijn talloze wereldse scenes te zien, vrij bijzonder voor een kaarsenkroon in een kerk.
Overigens is het Henrick Bader orgel niet het enige orgel in deze kerk; in het koor staat het Ahrendorgel en in de credokapel het Hillebrandorgel.
Bezoek Librije
De Librije is van oorsprong een openbare leeszaal die in 1561-1564 werd gebouwd. Het idee was dat als mensen de juiste boeken zouden lezen, ze het juiste geloof zouden behouden. Toch werd al in die tijd voorzien dat niet iedereen te vertrouwen was want alle boeken liggen hier stevig aan de ketting.
Het geheel ademt een beetje een Harry Poter sfeer en je moet jezelf soms even in je arm knijpen om je te realiseren dat je in een echte bibliotheek bent waarvan er nog slechts een vergelijkbare op de wereld bestaat. Wil je voor- of achteraf meer weten over de Librije dan kun je een kijkje nemen op de speciale website hiervan: https://www.librije-zutphen.nl. Op deze website is meer uitleg te vinden over bijvoorbeeld de pilaren in De Librije, maar ook een aantal vermakelijke anekdotes zijn hier te lezen.
Bijzonder is dat de Librije maar 30 jaar als openbare leeszaal heeft gefunctioneerd. Daarna werd het een besloten bibliotheek en in de 19e eeuw raakte het helemaal in de versukkeling. Sinds 1984 is het beheer in handen van een Stichting die haar uiterste best doet het geheel voor het nageslacht te behouden maar vooral ook veel bezoekers ervan te laten genieten. En dat lukt ze behoorlijk goed, dat moet gezegd.
Er nog niet genoeg van? Voor kleine groepen is het mogelijk niet alleen de BenedenLibrije te zien, maar ook de BovenLibrije. Die is via een steile wentelrap te bereiken en er zijn daar onder andere zeer oude schoolboekjes te zien.
Beklimming Walburgistoren
De toren is in de 13e eeuw (12225-1265) gebouwd maar pas een eeuw later konden voor het eerst de klokken worden geluid. Zoals bij veel kerken het geval is er in de eeuwen daarna meermalen sprake van grote branden waarna in 1633-1637 een barokke spits van 76 meter hoog wordt gebouwd voorzien van vier klokken. In de Tweede Wereldoorlog wordt gelukkig niet de hele kerk verwoest maar wel de trapopgang. Dat leidt in 1948, bij herstelwerkzaamheden wederom tot een grote brand. Beelden van deze brand zijn overigens op Youtube te zien.
Tijdens de weg naar boven en naar beneden kom je vanzelf langs de onderste luidzolder met vier klokken. Ze stammen uit 1951 en zijn vernoemd naar de toenmalige prinsessen: Beatrix, Irene, Margriet en Marijke. Als je wilt kun je zelf met een rubber hamer proberen er een mooie toon uit te krijgen. Twee nieuwe klokken hangen op de bovenste luidzolder, deze stammen uit 2005.
Bij elkaar is het een flinke klim naar boven, maar het uitzicht vanaf de toren is het werkelijk waard. Kijk je strak naar beneden dan ligt de oude binnenstad van Zutphen aan je voeten en verder weg is het heel aardige landschap rondom Zutphen te zien. Hou je fotocamera maar bij de hand. En voor degenen die daar fan van zijn; selfies maken gaat hier ook prima.
Handige tips
Als je dan toch in Zutphen bent, maak van de gelegenheid gebruik nog meer te doen in deze compacte stad met veel historie. Tegenover de Walburgiskerk zijn de musea van Zutphen te vinden; het Stedelijk Museum en het Museum Henriette Polak. Verder zijn de (delen van de) vestingwallen en poorten die nog over zijn absoluut de moeite waard en als je verder dwaalt door de oude binnenstad struikel je over de historische gebouwen.
Zutphen trekt vanouds veel bewoners met een (licht) alternatieve inslag. Wil je dus winkels zien met producten die je vrijwel nergens anders kunt krijgen, let dan hier maar eens extra goed op de etalages. Hoewel je in Zutphen niet kunt spreken van klederdracht, zul je daarnaast ook mensen zien lopen in ietwat wonderlijke kleding.
Kritische noot
De Librije is by-far het meest fotogenieke onderdeel van heel Zutphen. Helaas, precies daar mag je niet fotograferen, ook niet zonder flits. Heel spijtig!
Prijs
De entree voor een volwassene bedraagt een schappelijke Euro 2,50, kinderen tot 12 jaar en Vrienden mogen gratis naar binnen. Voor een bezoek aan de Librije en/of beklimming van de toren moet echter extra worden betaald. Er zijn daarvoor wel weer combinatietickets met enige korting te koop. Een museumkaart is hier niet geldig.
Lengte bezoek
Een rondje door de kerk kan zo lang en zo kort duren als je wilt, maar een halfuurtje is het werkelijk wel waard. Ga je ook met gids de Librije in voor een kort bezoek, dan is het met wachttijd en al totaal al snel meer dan een uur. Een beklimming van de toren, een aanrader, telt daar nog een extra uur bij op.
Horeca / overnachtingsmogelijkheden
Horeca kent Zutphen genoeg en de kerk staat midden in het centrum. Overnachten is hier ook geen probleem, al is het dan niet in de kerk zelf.
Praktische info/openingstijden
De kerk is open van dinsdag tot en met zaterdag van 11:00 tot 17:00. Op christelijk religieuze feestdagen en op zondag is de kerk vaak in gebruik voor kerkdiensten of concerten. Het is dan niet mogelijk zomaar binnen te lopen.
De toren beklimmen is leuk maar kan alleen in juni, juli en augustus onder leiding van een gids in de middag op bepaalde tijdstippen. Er zijn enkele dagen buiten het seizoen waarop je ook naar boven kunt. Uiteraard is monumentendag er een van.
Meer…
Meer kerken bekijken? Voor een overzicht van beschrijvingen van andere kerken op IsDitLeuk.nl: Klik hier
———————————————————
© IsDitLeuk.nl
V2022-1
Laatste update: 19 maart 2022