Harmonium Museum – Barger-Compascuum

Het Harmonium Museum heeft met 250 harmoniums, waarvan er ongeveer 150 worden tentoongesteld, naar eigen zeggen de grootste verzameling harmoniums ter wereld in huis. In het museum is de historie van het harmonium vanaf het eerste exemplaar in 1840 tot heden te zien, waarbij de nadruk ligt op de bloeitijd in de 19e eeuw. Het museum is gevestigd op het terrein van het Veenpark en daar zonder verdere kosten te bezoeken.

Locatie/bereikbaarheid

Het Harmonium Museum staat op het terrein van het Veenpark in Barger-Compascuum. Het Veenpark ligt ten westen van dit dorp. In die buurt wijzen bordjes de weg.

Berkenrode 4
7884 TR Barger-Compascuum
http://www.veenpark.nl/

Geschikt voor

Het Harmonium Museum is met zijn grote collectie uiteraard een magneet voor echte liefhebbers. De meeste bezoekers hier zullen echter als hoofddoel het Veenpark hebben en gewoon “even binnenlopen” bij het Harmonium Museum. Je ziet dan ook een dwarsdoorsnede van het publiek van het Veenpark dat grotendeels bestaat uit gezinnen.

Oordeel

Dit museum heeft een duidelijke focus en de naam op de gevel geeft precies aan wat je binnen zult vinden. Nogal wat musea slaan in de loop van hun bestaan links- en rechtsaf waardoor de collectie een allegaartje wordt met de meest wonderlijke combinatie van spullen in diverse zalen. Zoniet hier, en dat is te prijzen. Het is daarbij wel zo dat voor niet-kenners de verschillen tussen de 150 opgestelde harmoniums niet heel groot zijn. Bij elkaar krijgt dit museum als rapportcijfer een 7.

Wat ga je doen?

Direct bij de ingang is een introductievideo te zien die de moeite waard is. Om je heen staan dan al de eerste van de circa 150 harmoniums die in dit museum staan opgesteld. Het totale bezit omvat overigens ca. 250 exemplaren. Vervolgens kun je in de zaal rondlopen waarbij in elke hoek en langs elke wand harmoniums staan opgesteld. Duidelijk is wel dat de bouwers van deze apparaten niet alleen oog hadden voor de techniek, maar ook voor de vormgeving.

De geschiedenis van harmoniums gaat niet ver terug; in 1840 werden de eerste exemplaren gebouwd en in de jaren 60 van de vorige eeuw was het gedaan. De concurrentie met elektronische apparaten zoals synthesizers, elektrische piano’s en orgels deden harmoniums de das om, terwijl er in de bloeitijd honderdduizenden zijn gebouwd. Ze kwamen vooral in huiskamers terecht, maar er werden ook speciale types gebouwd voor bijvoorbeeld gebruik in scholen.

Wandelend door de ruimte zie je vanzelf de uiteenlopende types harmoniums, gebouwd in landen als de Verenigde Staten of Duitsland. Ook van Nederlandse fabrikanten zijn er harmoniums te zien. Om de techniek van een harmonium te tonen is er eentje letterlijk doormidden gezaagd zodat het binnenwerk zichtbaar wordt. Daarbij is het goed te bedenken dat er feitelijk van twee verschillende technieken gebruik wordt gemaakt; zuigwind en drukwind. Met pedalen kan de organist zelf voor voldoende wind zorgen.

Bijzondere exemplaren zijn onder andere het rolharmonium dat net als een pianola muziek kan afspelen op basis van een rol die in het apparaat kan worden gestopt. Tevens zijn een aantal harmoniums afkomstig van bekende Nederlanders zoals schaatser Kees Verkerk en pianist Jules de Korte.

In de tweede, zeer grote zaal staan nog veel meer harmoniums opgesteld maar is ook zitruimte voor enige honderden mensen zodat de ruimte geschikt is voor uitvoeringen. Sommige harmoniums doen orgelachtig aan en hebben zelfs een aantal (nep) orgelpijpen bovenop staan. Ook is er bijvoorbeeld een extreem goedkoop en handzaam harmonium te zien dat vanwege deze twee eigenschappen al snel populair werd onder basisscholen.

Handige tips

Het gebouw ligt vanaf de ingang gezien aan de linkerzijde. Je kunt er met een klein wandelingetje komen maar ook met de trein die verder rijdt naar het natuurgebied waar ook demonstraties turfgraven wordt gegeven. Ook de aardappelmeelfabriek staat hier vlakbij. Hoewel de afstanden in dit park niet heel groot zijn kun je op die manier een aantal dingen combineren.

Kritische noot

Het Harmonium Museum en het Veenpark hebben inhoudelijk feitelijk geen enkele link, behalve dan dat ze beide de periode vanaf zo rond 1840-1850 tot 1960 bestrijken. Toch is het museum van het soort waar de meeste mensen niet snel doelgericht naar toe zullen rijden, terwijl je er bij een bezoek aan het Veenpark waarschijnlijk wel spontaan even binnenloopt.

Prijs

Toegang tot het Harmonium Museum is inbegrepen bij de prijs voor het Veenpark.

Lengte bezoek

Afhankelijk van je belangstelling kan een bezoek een kwartiertje tot een uur duren. Zeker als iemand zit te spelen of je een van de vrijwilligers om meer uitleg vraagt, kan de tijd behoorlijk oplopen. Welbesteed dan wel.

Horeca / overnachtingsmogelijkheden

In het Harmonium Museum is geen horeca, maar in het Veenpark wel. Slapen tussen de harmoniums is ook niet de bedoeling, maar in de omgeving is overnachten geen probleem.

Praktische info/openingstijden

De openingstijden van het Harmonium Museum zijn gelijk aan die van het Veenpark.

Meer…

Nog meer musea? Klik hier

IsDitLeuk.nl