Museum de Pelgrim – Oldenzaal

Museum de Pelgrim is een museum waar het vroegere Roomse leven centraal staat. Met name van bedevaarten, die toch nog niet zo heel lang geleden massa’s katholieken in beweging brachten, is hier veel te zien en aan Mariabeelden is hier bepaald geen gebrek. Het lijkt er veel op dat drie volle zeecontainers rechtstreeks uit Vaticaanstad in dit bescheiden museum zijn leeggeschud. Sommigen zullen het haten, voor anderen werkt het op de lachspieren als ze zelfs in de wc nog planken met spullen ontdekken, en voor ouderen is wellicht de grootste uitdaging items te vinden uit de eigen jeugd.

In ieder geval, mocht er in de toekomst nog eens een Beeldenstorm over Nederland trekken dan is het aannemelijk dat de plunderende en alles vernietigende hordes hier, wanhopig van de hoeveelheid werk, met de staart tussen de benen weer zullen vertrekken.

Locatie/bereikbaarheid

Het museum is te vinden in het centrum van Oldenzaal. Parkeren kan in Oldenzaal heel goed op een van de parkeerplaatsen (niet gratis), wandelen vanaf het station kost ongeveer 10 minuten.

Hofmeijerstraat 1-3
7571 CA Oldenzaal
https://www.museumdepelgrim.nl/

Geschikt voor

Mensen met een katholieke achtergrond vanuit de jaren 60-70 zullen hier aardig wat herkenning vinden. Voor anderen is het gewoon een beetje gek museum waar het de moeite is om binnen te lopen. Of niet. Maar ja, dat weet je pas achteraf. Jongeren hebben hier niets te zoeken en voor mensen die slecht ter been zijn is het een redelijk onmogelijke locatie.

Oordeel

Het is een museum dat je aan moet spreken. Voor sommigen, die er doorheen kunnen kijken of wellicht zelf een bedevaart naar Kevelaar, Lourdes of Jerusalem hebben gemaakt is het misschien wel een 8 waard. Voor anderen, die alleen maar twee huizen zien waar vrachtauto’s vol met spullen in zijn leeg gekieperd, is het op zijn best een 3.

Wat ga je doen?

Een bezoek aan een toch, hoe je het wendt of keert, bijzonder museum. In Nederland worden door heel wat mensen spullen verzameld. En die collecties eindigen na tientallen jaren allemaal met hetzelfde probleem; wat moet je ermee? Veel collecties vallen na het overlijden van de verzamelaar (soms letterlijk) uit elkaar en doorgaans zijn de voorwerpen individueel van weinig of geen waarde. Dit museum heeft de collectie van een verwoed verzamelaar, mevr. Achterwuest-Sigerink, overgenomen en in een stichting ondergebracht. Bij elkaar geeft het op een beetje bizarre manier een indruk van het Roomse verleden (en beetje heden) van Oldenzaal.

Het museum is gevestigd in twee heel kleine woningen, Diaconiehuisjes, die vroeger via de kerk werden bewoond door armlastige inwoners van Oldenzaal. Al meteen na de entree valt het op; de woningen zijn van top tot teen gevuld met de meest uiteenlopende voorwerpen. Enige verbinding tussen alle voorwerpen is de link met het katholieke geloof. Of het nu een driedimensionale Kerstkaart is, een bierflesje met een pater erop, Mariebeeld, biddend poppetje, kaars met afbeelding of busje waarin vroeger geld werd ingezameld voor de zending…het is er allemaal.

Veel musea hebben een tentoonstellingsruimte en een depot. Hoewel er ook bij dit museum nog een opslagruimte schijnt te bestaan loopt u hier rond in een combinatie van beide en oordeel zelf over het resultaat. Vergeet in ieder geval niet ook een kijkje in het toilet te nemen. Zelfs daar zijn planken rondom getimmerd en volgeladen met spullen. Hoewel het vast niet erg zal opvallen als je rondloopt is de collectie van het museum opgedeeld in de volgende vier onderdelen:

Beelden

De gigantische hoeveelheid beelden in alle formaten is niet te missen. Natuurlijk zijn klassieke beelden van Maria en Christus in een groot aantal varianten te vinden, maar ook beeldjes van kinderen met bijbels in de hand, nonnen, paters, engelen etc. etc. Een altaar met alles erop en eraan is misschien nog wel het meest rustige beeld dat je in dit hele museum zult aantreffen.

Bedevaart

In vroeger tijd veel gedaan, maar ook vandaag de dag gaan nog steeds mensen op bedevaart. Uiteraard naar Lourdes, maar ook naar Santiago de Compostella, Jerusalem of het niet ver gelegen Kevelaar, in Duitsland net over de grens bij Nijmegen. Het is misschien wel het meest interessante deel van het museum en in een volle vitrine is van alles te vinden van bedevaartstochten. Van beeldjes tot gedenkkaartjes en van speldjes tot foto’s en schilderijen.

Kerst

Waarschijnlijk voor iedereen, ook niet-katholieken, het meest herkenbaar zijn alle spullen rondom Kerst. Beeldjes en kaarten zijn hier de meest voor de hand liggende maar laat je gerust meeslepen met de collectie zoutvaatjes en aanstekers.

Curiosa

Neem een kijkje in het tuinhuis met allerhande bier- en wijnflessen en Delfsblauw aardewerk met een naam die verwijst naar De Monnik, Gerardus, Calietus en ga zo maar door. Ben je meer geïnteresseerd in sigarenbandjes, zoutvaatjes, aanstekers of telefoonkaarten met religieus opschrift, dan kan dat natuurlijk ook.
Al met al is het museum zo compact dat je over alles je blik kunt laten gaan. Het beste is er een aantal voorwerpen uit te pikken en die beter te bekijken. Een van de behulpzame vrijwilligers die hier rondlopen kan indien gewenst meer informatie verstrekken, je krijgt ook een informatiemap mee.

Absoluut doen – Aanraders – Ook leuk

De collectie rondom de Bedevaart is waarschijnlijk nog het meest bijzonder. Beelden van Christus, Maria en andere heiligen komen op zoveel plaatsen voor en alles rondom Kerst is ook maar al te bekend, maar bedevaarten zijn toch altijd een bijzonder onderdeel van het katholieke geloof geweest.

Laat maar zitten

Het is weliswaar een overvol, maar klein museum waar het onbegonnen werk is alles goed te willen bekijken. Probeer dus per ruimte iets te kiezen wat het meest aanspreekt, en laat ook heel veel voor wat het is.

Handige tips

Naast dit museum is carnavalsmuseum de Hofnar te vinden. Dit museum is alleen vrijdags en in het weekend open en heeft een totaal andere aard. Juist het contrast tussen deze twee musea maakt het een (kort) bezoek waard. Als je de vrijwilliger van het museum vriendelijk vraagt is het waarschijnlijk geen probleem dit museum in de openingstijden van de Pelgrim te bezoeken.

Kritische noot

Het is een tamelijk bizar museum met overal waar je kijkt voorwerpen met een religieuze inslag. Dat is meteen ook het probleem; door niet 5 fraaie christusbeelden neer te zetten met een goed verhaal erbij, maar gewoon 50 die in de loop der jaren zijn verzameld, raakt de kracht en focus er juist uit. En aangezien de verzamelaar, mevr. Achterwuest-Sigerink, nog niet is overleden mag het ergste worden gevreesd. Gelukkig is Oldenzaal niet op veengrond gebouwd, anders zouden de huisjes waarin dit museum is gevestigd zeker in de grond verdwijnen.

Ook een punt van kritiek is dat kennelijk alles wordt verzameld wat een religieuze link heeft. De verzameling voorwerpen rondom bedevaart is interessant en zal ook bij nogal wat mensen een directe eigen herinnering oproepen. De verzameling straatnaamborden met namen zoals Mariastraat, Kloosterstraat of Deken Scholtenstraat heeft dat uiteraard niet.

Prijs

Volwassenen betalen 4 Euro, kinderen van 4 tot 13 jaar de helft. De Museumkaart is tegenwoordig hier geldig en geeft gratis toegang. Er is een combinatieticket te krijgen met Museum de Hofnar voor 6 Euro. Let wel op dat dit carnavalsmuseum alleen op vrijdag, zaterdag en zondag open is (en gek genoeg onder andere dus ook niet met carnaval).

Lengte bezoek

Als je alles hier grondig wilt bekijken is de ingeschatte tijd; ongeveer twee weken. Met een halfuurtje of uurtje kom je ook een heel eind.

Goed om verder te weten

Dit museum organiseert ook exposities op locatie onder de naam “Reizende Pelgrim”, waarbij een expositie, lezing of workshop wordt verzorgd of een film vertoond.

Horeca / overnachtingsmogelijkheden

Horeca is er in Oldenzaal volop, met name op de Grote markt en de directe omgeving daarvan. Wil je in de sfeer van het museum blijven ga naar Grand Cafe De Dominee.

Overnachten is, voor zover nodig, in Oldenzaal geen probleem. Ben je eenmaal in Museum de Pelgrim geweest, dan kun je fijn dromen van alle items die je hebt gezien. Of misschien een nachtmerrie krijgen waarbij je in het museum struikelt, bedolven raakt onder de omvallende kasten en uiteindelijk levend begraven wordt onder de beelden, herinneringen aan bedevaarttochten en curiosa als zoutvaatjes, bierflesjes en kerstkaarten. In dat geval: met een schietgebedje is de redding hier heel dichtbij.

Praktische info/openingstijden

Opening is van dinsdag tot en met zaterdag 13:00 – 17:00, in de winter tot 16:00. Zondag gaat het museum open op 14:00 met dezelfde sluitingstijden als genoemd. Op maandagen en feestdagen is het museum dicht.
Kijk voor actuele tijden en prijzen voor de zekerheid even op de website van het museum.

Meer…

Er helemaal zin in gekregen? Nog meer musea? Klik hier

IsDitLeuk.nl