Museum Speelklok – Utrecht

Museum Speelklok is een museum waar letterlijk muziek in zit. Van speeldoosjes tot aan enorme dans- en straatorgels zijn hier te zien en te horen. Toch is het geen rommeltje in dit museum; drumstellen en gitaren zal je hier niet vinden. Het zijn allemaal zelfspelende instrumenten; een mensenhand, voet of mond is niet nodig. Hoewel ze wel een zetje nodig hebben en dat wordt gegeven bij de rondleidingen waar je elk uur bij kunt aansluiten.

Locatie/bereikbaarheid

Het museum ligt midden in Utrecht en is vanaf Utrecht CS 10 minuten lopen. Je kunt ook met de stadsbus naar het Domplein, dat is net niet voor de deur. Met de auto naar centrum Utrecht beslist geen aangenaam avontuur maar als je het per se wilt dan kun je bijvoorbeeld in de parkeergarage van Hoog Catharijne parkeren.

Museum Speelklok
Steenweg 6
3511 JP Utrecht
https://www.museumspeelklok.nl/

Geschikt voor

Dit is nu echt een museum waar je zonder schroom kinderen naar binnen kunt slepen. Zelfs tieners zullen zich verbazen hoe het pre-Spotify en pre-MP3 tijdperk er uitzag.

Oordeel

Alles bij elkaar is het een museum waarvan er in Nederland geen tweede is. De pretenties van dit museum zijn niet zo gigantisch als bij een gemiddeld museum voor moderne kunst en daarmee wordt het niet alleen sympathiek, maar ook laagdrempelig en aantrekkelijk voor een breed publiek. Omdat het “leukheids” gehalte wel erg hangt aan de muzikale rondleidingen en je op de andere momenten vooral vitrinekasten met inhoud staat te bekijken, krijgt het museum een rapportcijfer 7,5.

Wat ga je doen?

Museum Speelklok is gevestigd in de Buurkerk en tot op de dag van vandaag is dat in het museum duidelijk te zien. Het maakt het museum in ieder geval wat minder eentje van het kaliber “zaaltje-schilderijtje-zaaltje-schilderijtje”. Temeer omdat hier geen schilderijen zijn te vinden.

Waaruit bestaat de collectie hier dan wel? In Museum Speelklok draait alles (vaak letterlijk) om zelfspelende muziekinstrumenten in alle soorten en maten. Van kleine speeldoosjes, oude automaten en speelklokken tot grote carillonklokken en orchestrions en soms enorme dans- en straatorgels waarbij horen en zien je vergaat.

De toptijd van het gebruik van veel tentoongestelde instrumenten ligt al ver achter ons; de opkomst van de radio en grammofoon tussen de 1e en 2e Wereldoorlog hebben veel van dit type instrumenten de das omgedaan. Toch kun je tot op de dag van vandaag meemaken dat een draaiorgel pal voor de deur van het museum zijn deuntjes speelt en een orgelman zijn geld ermee probeert te verdienen. Overigens zal een rondleider daar al snel van zeggen dat dit soort draaiorgels vals spelen. Er zit een motortje in om de boel aan de gang te houden in plaats van een slinger om met de hand het orgel te laten spelen. Tijdens een rondleiding krijg je zelf de kans om al slingerend te proberen de muziek van een draaiorgel een beetje fatsoenlijk te laten klinken, en dat valt beslist niet mee.

Voor veel mensen het hoogtepunt is de muzikale tour maar op de begane grond is ook de Museum Expeditie te vinden. Het is een ontdekkingsreis waarbij je al doende en kijkende meer leert over de werking en technieken van zelfspelende instrumenten. Bovendien was een dergelijk apparaat natuurlijk niet voor iedereen weggelegd, dus wie waren eigenlijk in vroeger tijd de bezitters van dit soort instrumenten?

Op de eerste verdieping is de promenade te vinden waar je heerlijk kunt ronddwalen tussen nog meer instrumenten. Heel verleidelijk is om ze allemaal ook aan te raken, maar helaas… De kast met daaiorgelboeken, zeg maar de platen of cd-kast van vroeger tijd, is tot slot ook best interessant vergeleken met de huidige manier van muziekopslag.

Absoluut doen – Aanraders – Ook leuk

Loop naar binnen wanneer het je uitkomt, maar elk uur op het half uur start een muzikale rondleiding. Als je op tijd in de hal bent kun je eenvoudig aansluiten.

Laat maar zitten

Het is echt een raadsel waarom in de museumwinkels nog zoveel ansichtkaarten worden aangeboden en de museumwinkel van Museum Speelklok is hierop geen uitzondering. Wel zijn er opvallend veel kleine kindercadeautjes te koop die beslist niet in elke speelgoedwinkel te koop zijn.

Handige tips

Op de website van Museum Speelklok is veel informatie te vinden over de collectie. Omdat je vast ook niet alle details over de ontwikkelingen van bijvoorbeeld buik-, draai en dansorgels paraat hebt, is het geen gek idee voor- of achteraf de website nog eens door te snuffelen.

Kritische noot

De meeste musea kunnen prima zonder geluid. Hier is het een enorm dode boel zonder geluid. Doordat je omgeven bent door instrumenten die allemaal geluid kunnen maken ga je dat vanzelf verwachten. Zonder muzikale rondleiding is het dus al snel niet zo heel leuk meer. To say the least.

Prijs

De toegangsprijs voor volwassen is Euro 13,-. Kinderen 4 t/m 12 betalen 7 euro en daaronder mag je gratis naar binnen lopen of naar binnen worden gerold. Gezinnen, studenten/CJP en mensen met een U-pas kunnen nog wat korting bij elkaar sprokkelen. Met een museumkaart, Rembrandtkaart of VIP -kaart van de Bankgiro loterij mag je ook zo doorlopen. Tot slot zijn er mogelijkheden voor het tegen betaling hier vieren van je verjaardagsfeest of een bezoek aan het restauratieatelier.

Lengte bezoek

Samen met een, aan te raden, muzikale rondleiding van een minuut of 40 ben je hier zo een paar uurtjes verder.

Horeca / overnachtingsmogelijkheden

Het museum heeft een eigen café, toepasselijk Museumcafé Klok genaamd. Je kunt hier niet alleen koffie/thee met wat lekkers krijgen, maar ook een complete lunch. Omdat Museum Speelklok in het centrum van Utrecht ligt struikel je in de straten om het museum over de horecagelegenheden.

Praktische info/openingstijden

Museum Speelklok is van dinsdag tot en met zondag open van 10:00 tot 17:00. In de schoolvakanties is het museum ook op maandag open. Nieuwjaarsdag, Koningsdag en 1e kerstdag is het gesloten.

Nog meer musea

Nog lang niet genoeg van musea? Voor een overzicht van musea op IsDitLeuk.nl: Klik hier

IsDitLeuk.nl