Streekmuseum “De Kalkovens” doet zijn naam al vanaf afstand eer aan; drie exemplaren staan op een rij vlakbij het water te glimmen. Op de rest van het ruime terrein kun je kennismaken met een origineel turfschip, een nagebouwde historische scheepshelling, een timmerwerkplaats en smederij, het leshuis en een turfschuur.

Buitenbeentje op dit terrein, maar ook een bezoekje waard, is de oude gashouder. Het is omgebouwd tot een kleinschalig theater en de vorm is binnen net even anders dan een “gewoon” theater.

Locatie/bereikbaarheid

De oude kalkovens staan aan de noordzijde van Dedemsvaart. Vanaf de afslag van de N377 zijn ze meteen aan de rechterzijde te zien.

Oude Zuidwolderstraat 13
7701 AZ Dedemsvaart
https://www.kalkovensdedemsvaart.nl/

Geschikt voor

Zoals zoveel musea zal ook dit museum veel grijzende haren trekken. Toch is het ook voor jongeren best interessant. Waarschijnlijk moet het tempo van he bezoek dan wel wat omhoog. En wie weet is een combinatie met wat vloeibaars/eetbaars in het centrum van Dedemsvaart na afloop ook geen slecht idee.

Oordeel

Bij elkaar geeft deze locatie een goed beeld van hoe in vroeger tijd kalk is geproduceerd. In eerste instantie lijken de onderdelen (kalkovens, schepen, werkplaats) niet heel veel met elkaar te maken te hebben, maar gaandeweg vallen de puzzelstukjes op hun plaats.

Wat ga je doen?

Prominent op het terrein staan drie kalkovens. In vroeger tijd werden deze laagje voor laagje gevuld met schelpen en turf. Vervolgens werden ze in het leshuis geblust waardoor ze door de grote temperatuurverschillen verpulverden. De schelpkalk die op deze manier ontstond kon worden gebruikt in bijvoorbeeld de bouw van stenen woningen.

De locatie van deze kalkovens is dus niet toevallig: in de omgeving, vooral aan de oostzijde, werd veel turf gewonnen. Deze turf werd via de Dedemsvaart, het kanaal dat in de eerste helft van de 19e eeuw met de hand was gegraven, gedeeltelijk afgevoerd naar het westen van het land. Als retourvracht namen de schepen dan schelpen mee.

Daarmee is meteen de link gemaakt met het turfschip dat iets ten noorden van de klakovens in het water ligt. Het schip “Avontuur” stamt uit 1933 en is in 2000 in het bezit gekomen van het museum en daarna geheel gerestaureerd. In het ruim is een expositie van het kanaal Dedemsvaart (van Hasselt maar Ane) met onder andere zijn sluizen. Overigens bezit dit schip geen motor; bij windstilte moesten vrouw en kinderen het schip voorttrekken.

Naast het schip is sinds 2014 een nagebouwde scheepshelling te zien en daarnaast weer een gebouw met een timmerwerkplaats en smederij. Deze worden nog daadwerkelijk gebruikt dus als je geluk hebt dan zijn hier mensen aan het werk.

De turfschuur, met zijn karakteristieke houten latten met spleten ertussen zodat in vroeger tijd de turf goed kon drogen, staat in het teken van Dedemsvaart en (zoals de gemeente vroeger heette) Avereest. Natuurlijk is ook hier weer aandacht voor turfwinning, maar er is ook een klein ingericht klaslokaal uit vroeger tijd te zien en van de stoomtrams en autobussen die hier ooit rondreden is ook nog een en ander bewaard gebleven.

In het leshuus is een klein winkeltje te vinden waar je onder andere de entree kunt betalen. Verder zijn hier door de historische vereniging heel wat boeken en ander documentatiemateriaal samengebracht voor verdere verdieping. In het achterste gedeelte zijn een aantal gereedschappen te vinden die te maken hebben met het veenkoloniale verleden van de gemeente.

Tot slot staat op dit terrein, niet te missen, een gashouder. Deze werd voordat het Groninger gas over Nederland begon te stromen gebruikt om gas in op te slaan. In totaal hebben er een paar honderd van deze gashouders in Nederland gestaan, die bijna allemaal zijn verdwenen. Deze gashouder is echter omgebouwd tot kleinschalig theater waarbij de lange entree is gebruikt om een aardige stoet verwarmings- en kooktoestellen tentoon te stellen.

Handige tips

Hoewel Dedemsvaart geen oud historisch centrum heeft, ligt er voor de liefhebbers nog wel een ander uitje te wachten: Tuinen Mien Ruys. Middenin Dedemsvaart liggen 30 proeftuinen van deze beroemde architecte. Totaal anders dan de kalovens waar het hier over gaat, maar wie weet toch een mooie combinatie.

Kritische noot

Het terrein is fraai maar als je zomaar van het een naar het andere object gaat dwalen krijg je maar moeilijk grip op de vraag “Wat gebeurde hier vroeger nu precies, en hoe dan?”. Meelopen met een gids helpt natuurlijk om wel een vinger achter het verhaal hier te krijgen en dat is dan ook een aanrader.

Prijs

Volwassenen betalen Euro 5,- (prijspeil 2020). Kinderen van 6 tot 16 mogen voor twee euro doorlopen en ben je nog jonger, dan is het gratis. De museumkaart is hier niet geldig.

Lengte bezoek

Zeker als je met een rondleiding meeloopt en daarna ook op eigen houtje nog even blijft rondhangen ben je zo een uurtje of wat verder. Het terrein is aangenaam groot en daar is goed gebruik van gemaakt.

Horeca / overnachtingsmogelijkheden

Horeca is hier enigszins bescheiden, maar koffie en thee met een kleinigheid is mogelijk. Verderop in Dedemsvaart zijn de culinaire mogelijkheden uitgebreider.

Praktische info/openingstijden

Het museum is open van eind april tot eind oktober op dinsdag-, woensdag-, donderdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 14.00 – 17.00 uur. Kijk voor de zekerheid altijd even voor de actuele openingstijden op de website van het museum.

Meer…

Er helemaal zin in gekregen? Nog meer musea? Klik hier

———————————————————
© IsDitLeuk.nl
V2021-1
Datum laatste update: 17 januari 2021