’t Zand – Leuke dingen zien en doen in…

Bezoek en beleef ’t Zand. Wat is hier allemaal leuk? En wat kun je net zo goed overslaan?

Locatie

’t Zand ligt in de Kop van Noord-Holland, tussen Schagen en Den Helder.

Tips en aanbevelingen

Let op, er is onder andere ook een buurtschap ’t Zand in Noord-Brabant. In het geval de navigatie je wel erg naar het zuiden des lands stuurt een indicatie dat je wellicht naar een heel ander, hoewel ook fraai, deel van het land op weg bent. Word je richting Groningen of Gelderland gestuurd, dan ben je eveneens op de verkeerde weg.

Kritische noot

’t Zand ligt midden in een tuinbouwgebied waar in het voorjaar de tulpen fraai staan te bloeien maar de rest van het jaar is het hier wel erg kaal en vlak. Bovendien doorsnijdt het Noordhollandsch kanaal het dorp en loopt de drukke N9 vlak langs het dorp. Zien doe je de weg bijna niet maar helaas kun je het geraas van het verkeer bij westenwind wel horen. En westenwind, tja, dat hebben we in Nederland nogal eens.

Wat is er te doen/bekijken in ’t Zand?

R.K. kerk O.L. Vrouw Visitatie

De R.K.kerk aan de Keinsmerweg 3, in het kleine centrum van ’t Zand, dateert uit 1863. De geschiedenis van de katholieke gemeenschap in Zijpe begon al veel eerder, meteen na de bedijking van de Zijpe in 1597. In die tijd werden katholieken slechts gedoogd en vaak werd er gekerkt in schuilkerken in boerderijen in de omtrek. Na de Franse tijd, in het begin van de 19e eeuw, kregen katholieken weer de mogelijkheid tot de bouw van eigen kerken en is uiteindelijk deze kerk ontstaan. De R.K. kerk is ontworpen door de bekende Leidse architect Th. Molkenboer (1796-1863). Het gebouw is opgetrokken op een rechthoekig grondplan. Rond 1920 dreigde de kerk in te storten waarop in 1923 tegen de rechtergevel nieuwe, kolossale steunberen aangebracht. Aan de linkergevel zijn nog de oorspronkelijk steunberen te zien. De uitbouw vooraan, rechts opzij (doopkapel) en links achterin (portaal) dateren uit 1958. Ook het interieur is in dat jaar grondig onder handen genomen. Het orgel stamt uit de tijd van de bouw van de kerk; 1863. Meer info: https://www.rkkerktzand.nl/

Vlotbrug

Midden in ’t Zand ligt een vlotbrug (ook wel, eigenlijk niet juist, pontonbrug genoemd) over het Noordhollandsch kanaal. Het is de opvolger van een oorspronkelijke houten vlotbrug uit 1822. Momenteel zijn er nog maar enkele vlotbruggen over van de 16 exemplaren die ooit over het Noordhollandsch kanaal lagen. Vanaf de N9 zijn de andere overgebleven exemplaren in Burgervlotbrug en Sint Maartensvlotbrug te zien.

Molen De Hoop

Ten westen van ’t Zand, aan de andere zijde van de N9 aan de Parallelweg staat Molen De Hoop. Het achtkant van deze molen dateert volgens sommige bronnen uit 1631 en was oorspronkelijk van volmolen ‘De Haan’ in het toenmalige Soeterwoude onder de rook van de stad Leiden. In 1865 is het achtkant verplaatst naar ’t Zand, waar de molen als korenmolen in gebruik werd genomen. Na de installatie van een dieselmotor in 1920 was windkracht niet meer nodig en in 1940 werd de molen geheel onttakeld; de kap, buitenroede en stelling verdwenen. Uiteindelijk is, na een lange aanlooptijd, in 2011 de molen zo’n 400 meter verplaatst en opnieuw opgebouwd. Uiteindelijk is in 2013 de molen weer spik en span in gebruik genomen. De molen is van april t/m oktober op zaterdag-, zondag- en woensdagmiddag open, in juli en augustus ook op maandag- en vrijdagmiddag. Meer info: https://molentzand.nl/

Molen O-T

Ten zuiden van ’t Zand, aan de Korte Belkmerweg 10, staat de molen met de enigszins cryptische naam Molen O-T. Molen O-T is een van de poldermolens van de Zijpe- en Hazepolder. De molen is waarschijnlijk gebouwd in de tweede helft van de 17e eeuw. De molen is een in- en uitmaler van de afdeling ‘O-T’ van de polder, en daarmee is meteen de naam verklaard. Tot 1966 was de molen in werking, daarna is de afdeling samengevoegd met de afdeling ‘P-V’ en hebben ze gezamenlijk een elektrisch gemaal gekregen. Helaas staat de molen enkele honderden meters van de openbare weg en is hij niet vrij te bezoeken. Meer info: http://www.zijpermolens.nl/

Molen P-V

De Zijpe is ontstaan in de 12e eeuw door een inbreuk van zee in het vaste land. Diverse pogingen om het land terug te winnen mislukten tot ver in de 16e eeuw. Daarna werd een geslaagde poging gedaan met behulp van een aantal poldermolens die eerst het water wegmalen en daarna worden gebruikt om het waterpeil op het gewenste niveau te houden. De molen met de bijzondere naam P-V staat aan de Korte Belkmerweg 36. De molen is te bereiken over het Harm Vrielingpad, 500 meter het land in. Vlakbij ligt het Tsunami-monument wat vrij toegankelijk is. Meer info: http://www.zijpermolens.nl/

Tsunanie-monument

Op 070707 is aan de Korte Belkmerweg 34a het monument ter nagedachtenis van de Nederlandse slachtoffers van de Tsunami-ramp in Azië (op 26 december 2004) onthuld. Het monument bestaat uit een drie meter lange golf, gebeeldhouwd in Belgisch hardsteen, gelegen in een grote cirkel van schelpenzand. Op de golf staat de tekst ”een golf die komt en gaat en alles anders achterlaat”. Om het kunstwerk heen liggen zwerfstenen met de namen van de slachtoffers, verschillend van vorm, kleur en door het water gepolijst. Het monument is te bereiken over het Harm Vrielingpad, 500 meter het land in, tevens toegang tot molen P-V en molenhuis ’t Buitenland. Het geheel is vrij toegankelijk. Meer info: https://www.tsunami-monument.nl/

Eendenkooi ’t Zand

Deze eendenkooi is al meer dan 400 jaar geleden aangelegd. Voor de bewoners was de kooi een belangrijke bron van inkomsten; de gevangen eenden werden verkocht en daarna verdwenen ze in de pan. Tegenwoordig worden ze geringd en weer vrijgelaten. Na aankoop door Landschap Noord-Holland is de eendenkooi volledig in oude staat hersteld. Het bos is ingericht als vogelbos en er hangen ook vleermuiskasten. Helaas is het gebied niet vrij toegankelijk maar in de periode maart t/m juni organiseert de kooiker regelmatig rondleidingen. Eenmaal per jaar is er een open dag. Er is een klein natuurinformatiecentrum waar de excursies starten met een korte uitleg over eendenkooien. Meer info: https://www.landschapnoordholland.nl/natuurgebieden/eendenkooi-t-zand

In de buurt van ’t Zand

Andere plaatsen in de Kop van Noord-Holland met nog meer leuke dingen om te doen en bekijken: Klik hier

IsDitLeuk.nl