Stadspoorten, poorten – Kampen

De oude Hanzestad Kampen heeft al heel lang geen ommuring meer maar is nog wel in het bezit van een drietal fraaie stadspoorten. De Koornmarkstpoort ligt aan de IJsselzijde van de oude binnenstad terwijl de Cellebroederspoort en Broederpoort aan de landzijde zijn terug te vinden. Het is allemaal niet ver van elkaar en met een klein wandelingetje kun je ze allemaal bewonderen. Nog niet genoeg poorten gezien? Dan is er in Kampen ook nog een Linnenweversgildepoortje te vinden en tot slot ook een Weeshuispoort. Deze laatste twee zijn van een heel andere orde dan de drie stadspoorten maar bij een stadswandeling passeer je ze vast.

Locatie/bereikbaarheid

Kampen is per trein prima te bereiken vanuit Zwolle. Kom je met de auto dan kun je hem meestal wel kwijt op een groot parkeerterrein vlakbij het stadhuis en dat is heel dichtbij de Cellebroederspoort.

Geschikt voor

Deze poorten doen weliswaar kasteelachtig aan maar zijn het toch niet. Kinderen zullen bij het gebrek aan ridders en prinsessen al snel hun aandacht verliezen en helaas zijn de stadspoorten ook niet van binnen te bezichtigen. Voor de wat ouderen onder ons zijn het interessante objecten, tenslotte zijn er niet zo heel veel stadspoorten in Nederland behouden gebleven. De meeste zijn geeindigd zoals de stadsmuur van Kampen ook: als materiaal voor andere bouwwerken.

Oordeel

Het is heel spijtig dat de bouwwerken niet binnen te bezichtigen zijn, dat zou wekelijk toegevoegde waarde hebben. Nu blijven het weliswaar interessante, maar toch wat doodse kijkobjecten. Omdat er niet veel soortgelijke torens zijn te vinden in de omtrek en vanwege de best goede staat waarin ze verkeren, toch een 7,5.

Welke stadspoorten en poorten zijn in Kampen te vinden?

Koornmarktspoort

Deze poort, gebouwd in de 14 eeuw, is te vinden vlakbij de Bovenkerk aan de zuidoostzijde van de oude binnenstad. Via deze poort loop je vanaf de IJssel de oude binnenstad in, logischerwijs over de Koornmarkt waar je je overigens niet teveel van moet voorstellen. Weliswaar is het een aardig plein maar met enige flinke stappen ben je zo aan de andere kant terecht gekomen. In de vroegere ommuurde stad werd behoorlijk zuinig met de beschikbare ruimte omgesprongen en de bebouwing is hier dan ook flink opgerukt. De robuuste toren heeft lang als verdedigingswerk voor de stad gediend maar in de 17e eeuw raakte dat voorbij.

Broederpoort

De Broederpoort ligt aan de landzijde van de oude binnenstad en via deze poort loop je ofwel de oude binnenstad in ofwel het, op zichzelf weinig interessante gebied waar Kampen zich nog steeds uitbreidt. De poort werd in 1465 gebouwd ter vervanging van een eerdere die de uitbreiding van Kampen letterlijk in de weg stond. Al in de 17e eeuw was de poort nutteloos geworden voor de stadsverdediging en ook de stadsmuren zijn hier al lang verdwenen. Toch blijft het een fraai gedecoreerde stadspoort waar veel Kampener fietsers graag gebruik van maken. In 1615 is de poort in renaissanse stijl verbouwd en bezit tegenwoordig vier spitse torens en een hoog schilddak.

Cellebroederspoort

De Cellebroederspoort ligt net als de Broederpoort aan de landzijde van de oude binnenstad van Kampen. Precies als de Broederpoort heeft het oorspronkelijke exemplaar ook meer naar de oude binnenstad gestaan. In 1465 werd de toren verplaatst en opvallend aan het gebouw zijn de twee leeuwen met schilden. Aan de ene kant ligt de oude binnenstad en aan de andere kant een park wat dit plekje een prima locatie maakt voor trouwfoto’s, dus mocht je nog op zoek zijn…en de huwelijksvoltrekking kan dan ok nog eens, om het helemaal af te maken, in de gouden zaal van het oude raadhuis plaatsvinden.

Weeshuispoort

Geen stadspoort maar toch de moeite waard. De naam levert geen grote puzzel op; inderdaad heeft het te maken met het oude weeshuis in Kampen en op het gebeeldhouwde natuurstenen sierstuk boven de poort zijn twee weeskinderen te zien. Zij houden samen een schild omhoog en opvallend is hoe goed ze gekleed en gevoed zijn. Dat zal in werkelijkheid toch net iets minder het geval zijn geweest.

Linnenweversgildepoortje

Een fraai poortje waarvan de naam al aangeeft waar de onderdoorgang ooit naar leidde; het gilde van de linnenwevers. In dergelijke gilden werd kennis en ervaring tussen vakgenoten uitgewisseld en ook hield het gilde zich bezig met het opleiden van nieuwe vakmensen. Zo kon je via gezel uiteindelijk zelfs meester worden. Voordat het gilde dit gebouw in gebruik nam was er een Cellezusterklooster in gevestigd maar tijdens de reformatie werden de nonnen gedwongen het gebouw te verlaten. Nadat het gilde teloor was gegaan heeft het pand dienstgedaan als fabriek. Tegenwoordig is het gebouw in gebruik als bibliotheek van de Theologische universiteit.

Absoluut doen – Aanraders – Ook leuk

De Broederpoort is van de drie stadspoorten van Kampen de meest gedecoreerde. De Koornmarktspoort is echter weer degene die het mooist is gelegen, vlakbij de IJssel. Pick your choice!

Verder is Kampen een compacte maar oude stad met een rijke historie. Letterlijk rijk, en dat is tot op de dag van vandaag te zien in de gebouwen, straten en zelfs nog niet zo lang geleden zijn de vervanging van de brug over de IJssel de wielen met goudblad bekleed.

Laat maar zitten

Mocht je geen tijd hebben om alle poorten te bekijken dan is dat werkelijk geen probleem. Kies er dan gewoon eentje uit. Kampen bezoeken zonder ook maar één poort gezien te hebben is wel spijtig, maar ze allemaal zien is beslist geen “must”. Dat geldt zeker voor het weeshuispoortje en de linneweeverspoort. Kom je er langs met een rondwandeling, dan is dat mooi meegenomen, maar anders…

Handige tips

Er is een stadswandeling uitgezet waarbij je alle stadspoorten aandoet. Bij de VVV in het oude kazernegebouw aan de IJssel is een plattegrond van Kampen met route te verkrijgen. De route is ook met bordjes uitgezet, maar daar alleen op vertrouwen is een heel slecht idee.

De stadspoorten worden vanzelfsprekend niet in de winterstalling gezet en zijn dus het hele jaar te bezichtigen. Maar bijvoorbeeld de Boven- en Buitenkerk zijn alleen in de zomerperiode open voor bezoek. Wil je dus tijdens een bezoek aan Kampen niet alleen de stadspoorten zien, maar nog veel zien en doen, dan is de zomerperiode daarvoor toch het meest geschikt.

Kritische noot

Enige echt spijtige van de stadspoorten in Kampen is dat je er niet in kunt. Tot 2018 was de Koornmarktspoort een locatie die ook werd gebruikt voor exposities van het Stedelijk Museum Kampen en kon je daar dus naar binnen. Helaas is dat om bouwkundige redenen op dit moment niet mogelijk.

Prijs

De stadspoorten zijn van buiten vrij te bezoeken, maar helaas is een kijkje binnen nemen, ook als je er de portemonnee voor zou willen trekken, geen optie. Het blijft dus een gratis uitje, hoewel juist hier even binnenkijken heel aardig zou zijn geweest.

Lengte bezoek

De stadspoorten liggen logischerwijs rondom het oude centrum van Kampen maar dat is niet heel groot. Met een beetje doorstappen kun je alle poorten in minder dan een half uur gedaan hebben. Echter, even rondkijken, meteen andere bouwwerken bekijken en er een leuke wandeling van maken kost natuurlijk (veel) meer tijd. Kampen is echt een stad om een dag of meerdere dagdelen door te brengen.

Horeca / overnachtingsmogelijkheden

Aan horeca en overnachtingsmogelijkheden heeft Kampen bepaald geen gebrek.

Praktische info/openingstijden

De stadspoorten zijn (helaas) alleen van buiten te bewonderen en dat kan natuurlijk het hele jaar door. De meeste bezoekers kiezen logischerwijs voor het zomerseizoen wanneer je lekker buiten kunt wandelen zonder je na enige tijd oncomfortabel te voelen.

Nog meer poorten

Je wilt nog meer (stads)poorten zien? Een overzicht is hier te vinden.

Laatste update: 10 juli 2019