De vuurtoren in Urk is niet alleen een baken en staat er behoorlijk fotogeniek bij, je kunt ook naar boven. Vier verdiepingen maar uiteindelijk slechts een dikke 18 meter, dus best te doen. De beloning? Een mooi uitzicht over het IJsselmeer en de oude kern van Urk.
Locatie/bereikbaarheid
De vuurtoren van Urk staat, niet heel verbazingwekkend, op de kop van het oude eiland Urk en daarmee tegenwoordig in het oude centrum. Urk is met de bus goed bereikbaar vanuit onder andere Emmeloord en Kampen. Met de auto is het vanaf de afslag van de A6 slechts enige kilometers over de N352. Parkeren kan op een groot parkeerterrein in de haven en ook aan de noordzijde van het oude centrum is een groter parkeerterrein te vinden.
Wijk 3-80
8321 GA Urk
https://www.touristinfourk.nl/wat-te-doen/bezienswaardigheden/bezienswaardigheid/detail/37-de-vuurtoren
Geschikt voor
De beklimming van de vuurtoren is leuk voor jong (maar niet te…) en oud. Hoogtevrees is hier geen goede eigenschap. Met 18,5 meter is de toren niet hoog, maar hoog genoeg om toch de kriebels te krijgen…
Oordeel
De vuurtoren is niet alleen een heel herkenbaar baken van Urk, maar ook de moeite waard. Het is een exemplaar zoals kinderen hem ook zouden tekenen en enorm groot is hij niet. Toch, juist omdat hij op zo’n mooi plekje staat en het uitzicht rondom over het IJsselmeer èn de oude kern van Urk prima, krijgt de vuurtoren inclusief beklimming een dikke 8.
Wat ga je doen?
Al vanaf 1617 brandt op Urk licht om schepen te helpen de juiste koers te houden. Dat is tot op de dag van vandaag geen overbodige luxe; zelfs nu komen schepen die niet in de vaargeul blijven soms in moeilijkheden vanwege de zandbank genaamd “de Vormt” die voor Urk ligt.
Een fraaie anekdote over de vuurtoren die vaker op Urk wordt verteld is dat aan het eind van de oorlog, in januari 1945, het verzet de verlichting op de vuurtoren doofde. Met als gevolg dat een Duits schip met honderden geroofde kerkklokken strandde en zonk. Na de oorlog zijn ze letterlijk weer boven water gekomen.
De vuurtoren die nu is te bezichtigen op Urk is gebouwd in 1844 en een dikke 18 meter hoog. Samen met de hoogte van Urk (hoogste punt 9 meter) zorgt de toren er met een lamp van 250 Watt voor dat al van verre, zo’n 33 kilometer, dit verraderlijke stukje IJsselmeer zichtbaar is. Voordat dit licht werd geïnstalleerd werd overigens licht gemaakt met een olielamp en daarvoor, vanaf 1617, met een kolenvuur. De schepen die op de toenmalige Zuiderzee voeren moesten daarvoor overigens jaarlijks betalen; de zogenaamde vuurbelasting. Tegenwoordig is het licht geheel geautomatiseerd; elke 5 seconden schittert het 0,2 seconden. Voor het geval je hier op het water bent, alle GPS-systemen uitgevallen, de zon achter de horizon verdwenen en je toch de haven in wilt varen, misschien een handig weetje…
Onderweg naar boven in de vuurtoren kom je onder andere langs het klokmechanisme dat ervoor zorgde dat de lamp draaiende bleef. Elke twee uur moest deze worden opgedraaid. Een leuke klus moet dat geweest zijn elke nacht, maar na de komst van elektra kon de vuurtorenwachter doorslapen. Daarnaast passeer je ook nog foto- en informatiemateriaal van de KNRM (Koninklijke Nederlandse Reddings Maatschappij) die al heel wat reddingsoperaties op zijn naam heeft staan. Voor het geval je denkt; dat is vast een ver verleden; wel, als voorbeeld is een zinkende Duitse tanker te zien. In 1994.
Na de derde verdieping ga je naar de vierde en laatste verdieping via een stalen trap. Dat is niet voor niets; oorspronkelijk was de vuurtoren slechts 13,5 meter. Pas in 1901 werd de vierde verdieping er bovenop gezet. Reden was de bouw van de Bethelkerk waardoor het licht aan de oostzijde werd onderbroken. Tegenwoordig ligt er vanuit de vuurtoren gezien alleen maar land achter de Bethelkerk, maar dat was in 1901 nog niet het geval…
Bovenop heb je vanzelfsprekend mooi uitzicht maar de lamp is ook verbazingwekkend dichtbij. Er wordt ook uitgelegd, voor degenen die bij natuurkunde vroeger iets te veel hebben zitten slapen, hoe licht van een lamp wordt geconcentreerd tot een straal die vele kilometers ver te zien is. Al in 1876 werd dit zogenaamde Fresneloptiek geïnstalleerd en het resultaat? Een lamp van 250 watt, dus bepaald niet enorm sterk, is vanaf 33 kilometer afstand te zien.
Handige tips
Aan de voet van de vuurtoren, op de dijk richting IJsselmeer, staan een stormseinpaal en een nautofoon. Door middel van een systeem van ballen, kegels en vlaggen werden schippers via de stormseinpaal op de hoogte gebracht van windkracht en -richting. En uiteraard, de naam zegt het al, gewaarschuwd voor stormen. De nautofoon zorgde bij mist voor een laag frequent geluid waarmee schepen werden gewaarschuwd, zeker voor de zandbank bij Urk voor de deur. Pas in 2001 werd deze definitief buiten werking gesteld. Leuk om ook even een kijkje te nemen dus, die stormseinpaal en nautofoon.
Kritische noot
De openingstijden van de vuurtoren zijn een beetje beperkt. Wat vroeger in de ochtend of juist in de avond de zon zien ondergaan, dat lukt dus helaas niet vanaf de vuurtoren. Zittend of lopend op de dijk aan de voet van de vuurtoren is dat laatste uiteindelijk toch ook wel leuk.
Prijs
Voor 2 euro mag je naar boven en dat is het dik waard.
Lengte bezoek
De beklimming van de vuurtoren, rondkijken, afdaling en onderweg en beneden even wat tekstbordjes met bijbehorende voorwerpen bekijken kosten….tja…ergens tussen 10 minuten en een half uur. Je mag zo lang boven blijven als je wilt, maar op een zeker moment heb je het letterlijk wel gezien.
Horeca / overnachtingsmogelijkheden
Horeca is er niet in de vuurtoren, je kunt dus (helaas) niet genietend van een drankje of hapje van het uitzicht genieten. Elders in Urk kan dat echter op heel veel plaatsen. Bedenk echter wel dat zondagsrust in Urk nog met hoofdletters wordt geschreven…
Praktische info/openingstijden
In de zomermaanden gaat de toren om 11:00 open en om 17:00 is de bedoeling dat je weer beneden bent. Op zondag blijft, je bent hier op Urk, de deur op slot. Buiten de gewone openingstijden kan je alleen terecht via een arrangement van Tourist Info Urk (bij Museum Het Oude Raadhuis).
Meer, meer, meer…
Nog meer torens beklimmen? Klik hier
Nog meer Urk? Klik hier
Nog meer doen in de Noordoostpolder? Klik hier
———————————————————
© IsDitLeuk.nl
V2019-1
Datum laatste update: 22 juli 2019