Zaandam is in het centrum bezig aan een metamorfose. Wil je dat zelf eens zien en beleven, doe dan deze rondwandeling. Je start bij het NS-station en loopt door het nieuw opgezette centrum. Hier zie je onder andere een hotel bestaande uit gestapelde Zaanse huizen, een nieuw gemeentehuis in Zaanse stijl en de winkels in dit gebied sluiten daar prima bij aan. Vervolgens wandel je een rondje door straten van Zaandam met het ene na het andere fraaie Zaanse huis. Vaak al flink op leeftijd, maar keurig opgeschilderd. Ook de Zaan, het water dat door Zaandam snijdt, passeer je tweemaal op de plek waar een sluizencomplex uit 1903 is te vinden.

Locatie/bereikbaarheid

Zaandam is goed bereikbaar vanaf Amsterdam met de trein, maar pas op: niet elke trein stopt hier. Met de auto is Zaandam via de A7 en A8 goed bereikbaar, net ten noorden van de Ring Amsterdam (A10).

Geschikt voor

Deze wandeling is met vier kilometer voor ervaren wandelaars een makkie. Maar ook minder of totaal onervaren wandelaars is het zeker te doen. Tel daarbij op dat de Zaanse horeca ruimschoots gelegenheid geeft voor tussentijdse pauzes en dan rijst de vraag; voor wie is het niet geschikt? Verveelde tieners waarschijnlijk.

Oordeel

Uiteindelijk is het centrum van Zaandam toch niet een plek om ver voor om te rijden. Daarvoor is het te nieuw en te “gemaakt”. Op sommige momenten heb je meer het gevoel dat je in een outlet center loopt dan in het centrum van een gewone stad. Ook de rest van de wandeling is aardig maar niet veel meer dan dat. Ben je toevallig in Zaandam en heb je zin in een wandelingetje, dan is het wel de moeite waard. Het rapportcijfer wordt een 6,5.

Wat ga je doen?

Meteen als je het station uitstapt loop je al tegen de eerste attractie van Zaandam aan: Intell Hotel Zaandam. De reacties zijn ietwat verdeeld, maar in het algemeen vinden veel mensen het uiterlijk van dit hotel erg geslaagd. Het bestaat uit 70 gestapelde Zaanse huizen en de karakteristieke vier kleuren groen dragen bij aan het historische karakter. Laat je echter niets wijsmaken: dit hotel is pas in 2010 geopend. Overigens is als je goed kijkt één blauw huis te ontdekken; dit refereert aan een schilderij van Monet uit 1871. Overnachten is hier geen straf hoewel de binnenkant minder spectaculair is dan de buitenkant.

Een ander bijzonder object dat direct tegen het station is aangebouwd is het nieuwe gemeentehuis, gebouwd in 2012. Het bestaat uit een aantal gigantisch uitvergrote Zaanse huizen met daaronder een busstation. Jammer is wel dat de provinciale weg hier vlak langs loopt, dat ontsiert het geheel wel erg.

Loop je verder langs de gracht dan vallen vast nog meer winkels op met niet al te oude, maar toch in klassiek Zaanse stijl opgetrokken gevels. Architect Sjoerd Soeters heeft voor dit gebied, onder de naam Inverdan, een stedenbouwkundig herontwikkelingsplan gemaakt dat onder andere bestond uit het uitgraven van de oude gracht en het creëren van nieuwe gebouwen als het hotel, gemeentehuis en een aantal winkels. Het grappige is dus dat als je vanuit het station rechtdoor loopt je op de Gedempte Gracht terecht komt, die inmiddels weer is open gegraven en voorzien is van een aantal bruggetjes. Aan de stationszijde is in de gracht nog een, verder volkomen neppe, waterval te vinden.

Nadat je de Gedempte Gracht hebt verlaten loop je langs een bijzonder opgeschilderd Mexicaans restaurant de Russische buurt in. Tenminste, de straatnamen worden Russisch. Al vrij snel zie je, lopend in de Czarinastraat, aan je linkerhand het kleine Czaar Peterplantsoen. Aan de andere kant ervan staat het Czaar Peterhuisje waar Czaar Peter de Grote (ja, de echte) acht dagen verbleef om het vak van scheepstimmerman te leren. Het was vast een crash course maar daarna is hij naar de VOC werven in Amsterdam gegaan om zich verder te bekwamen. Wil je het alleraardigste huis, tegenwoordig museum, bezoeken, dan moet je even omlopen. De ingang zit aan de Krimp 23.

Vlak na het water sla je linksaf de Hogendijk op waarna je al heel snel op de Lage Horn terecht komt. Een alleraardigst stukje met aan weerszijden van de straat Zaanse huizen. Langs het theater kom je dan bij de oude sluizen van de Zaan die stammen uit 1903. Er wordt nu druk aan verbouwd, maar vanaf de brug in de Nicolaasstraat heb je een mooi zicht op deze sluizen uit vroeger tijd.

Via de Zuiddijk en de Zuiderkerkstraat kom je in de straatjes achter de voormalige Zuiderkerk terecht, waar in een hoekje d’Zoete Inval uit 1584 het meest in het oog springt. De weg vervolgt langs het Plantsoen van Verzet en via het Steve Bikoplein en de Dominee Baxstraat kom je op het niet bepaald bijzonderste deel van de wandeling. Als je de drukke Peperstraat bent overgestoken loop je door een stuk vrij gewone woonwijk. Pas in de Zuidervaldeurstrat wordt het weer wat aardiger met hier en daar huizen in Zaanse stijl. Uiteindelijk eindig je bij nieuwe woonblokken die aan de oever van de Zaan zijn gebouwd. Via een lange steiger kun je daar aan de Zaanzijde teruglopen naar het sluizencomplex waar je al eerder was.

Wederom steek je de Zaan over, maar nu richting station en volgt de Westzijde voor enige honderden meters. De straat op zichzelf is niet spectaculair, maar vlak voordat je de Botenmakerstraat inslaat zie je aan je rechterhand De Doopsgezinde Vermaning, een interessant kerkgebouw in Zaanse stijl. Daarna loop je terug naar het station waar je nog een keertje mooi zicht hebt op het nog niet al te oude gemeentehuis bestaande uit een viertal grote Zaanse huizen op een rij.

Handige tips

In Zaandam zijn ze apetrots dat Czaar Peter de Grote hier langs is geweest. Zo is er een straat en plantsoen naar hem vernoemd en het oude houten huis waar hij acht dagen verbleef is nu een museum. Het is te vinden aan de Krimp 23.

Kritische noot

Er wordt een dappere poging gedaan het centrum van Zaandam een boost te geven met de weer uitgegraven gracht en winkels, hotel en gemeentehuis er omheen in Zaanse stijl. Toch is het nog net iets te nieuw, te klinisch. Dat komt in de loop van de jaren vast wel goed, maar vooralsnog kan het je tegen de borst stuiten.

De provinciale weg, de S152, snijdt wel heel erg lelijk door Zaandam vlak voor het station langs. Het is feitelijk doodzonde dat deze weg niet is verlegd waardoor dit gebied heel veel fraaier had kunnen worden.

Prijs

Rondwandelen in Zaandam kan zonder kosten. Duik je de horeca of een van de winkels hier in dan kan het alsnog een prijzig uitje worden.

Lengte bezoek

Deze wandeling van vier km heeft een wandeltijd van minder dan een uur. Met wat fotostops en gewoon even rondkijken kan de tijd verder oplopen tot een niet onaardige ochtend of middag. Een hele dag hier doorbrengen wordt een lastig verhaal.

Horeca / overnachtingsmogelijkheden

Horeca is in het stationsgebied genoeg te vinden maar ook (vanaf het station gezien) aan de andere kant van de Zaan, halverwege de wandeling, is meer horeca dan je zou verwachten. Wil je blijven slapen, neem dan de kans waar dat in het Intell Hotel Zaandam te doen. Van buiten een van de meest bijzondere hotels die er bestaan.

Praktische info/openingstijden

Het pad is het hele jaar te lopen. In de zomer met alle terrassen vol en op zaterdag met winkelend publiek is het gezellig druk. Op zondag en met storm en regen is het beslist een stuk rustiger, voor de liefhebbers daarvan. Heel rustig wordt het hier echter nooit.

Nog meer wandelingen

Voor een overzicht van andere wandelingen: Klik hier

———————————————————
© IsDitLeuk.nl
V2019-1
Laatste update: 9 oktober 2019