Wandelen over het Zuiderzeepad van historische stad Edam naar het nog historischer Hoorn. Ondertussen heb je heel wat kilometers dijktraject voor de boeg met schapen, hoog en laag gras, brandnetels en bloemen. Soms loop je een stukje buitendijks vlak langs het water van het IJsselmeer. Tussentijdse interessante break is de Etersheimer Braakmolen en als je wilt het museum van Dik Trom.
Locatie/bereikbaarheid
Edam heeft een flink busstation aan de westzijde van de stad met busverbindingen naar onder andere Amsterdam en Hoorn. Hoorn heeft evenzo heel wat bussen maar ook een trein richting Amsterdam/Utrecht en indien nodig ook de andere kant op richting Enkhuizen.
Met de auto kun je via de A7, vervolgens N244 en een klein stukje N247 Edam binnenrijden. Vanaf Amsterdam gezien is Hoorn nog net iets verder over de A7, maar deze loopt dan wel vlak langs Hoorn. Na de juiste afslag sta je in enkele minuten in het centrum.
Geschikt voor
Deze etappe heeft een lengte van 20 km en dat is voor veel wandelaars een mooie lengte. Inkorten is mogelijk maar niet echt eenvoudig; als je eenmaal aan de stadsgrens van Hoorn bent aangekomen kun je daar als je wilt wel op de bus springen.
Oordeel
Edam en Hoorn zijn beide plaatsen die historie in ruime mate in de portefeuille hebben. Kom je alleen voor het wandelen en de Zuiderzee dan zit je ook goed want vrijwel de hele route loopt over de dijk van de voormalige Zuiderzee, dus niet over de weg onderlangs. Zodoende heb je uitzicht op het veranderende landschap aan de linkerzijde, maar hou je de hele tijd het IJsselmeer aan de rechterzijde. Enige wat hier wel opvalt is dat het pad op de dijk heel wisselend van aard kan zijn; soms zijn het gras en de brandnetels toch wel erg hoog opgeschoten. Wordt het je te dol, dan kun je altijd even van de dijk af naar de weg en het een tijdje later nog eens proberen. Al met al krijgt deze wandeling, inclusief begin- en eindpunt, een mooie 8,5.
Wat ga je doen?

Je verlaat Edam zoals je bent gekomen in de vorige etappe maar dan aan de andere kant van het Oorgat, de noordzijde dus. Dat is geen straf; langs deze staan nog heel wat bouwsels met een respectabele levensduur die een blik meer dan waard zijn. Mocht je overigens de Grote kerk, Waag, klokkentoren of oude Raadhuis in Edam nog niet hebben gezien, dan moet dat natuurlijk eerst nog even gebeuren.
Vlak voordat je het IJsselmeer bereikt ligt aan de linkerzijde, een beetje verscholen achter de huizen hier, een mooi object op je te wachten: Fort bij Edam. Het is het meest noordoostelijk gelegen fort van de Hollandse Waterlinie en behoorlijk goed in oude staat gebleven. Het is op bepaalde momenten het hele jaar door te bezoeken op woensdagen en in het weekend. Zie fortbijedam.nl voor meer informatie.
Ben je bij het IJsselmeer aangekomen en ga je met de bocht mee de etappe noordwaarts vervolgen, dan zie je het fort beter aan je linkerhand liggen. Ook heb je dan nog een laatste keer zicht op de werkelijk hele grote Grote kerk van Edam. De dijk vervolgt met soms flinke kronkels om grote plassen aan de binnenzijde van de dijk. Alle zijn ze veroorzaakt door vroegere dijkdoorbraken. Alleen al op het stuk tussen Edam en Warder, het eerste plaatsje wat je tegenkomt, kom je langs de Kleine Braak, Groote Brak, Moordnaarsbraak en Hogendijkerbraak.

Bij Warder, een dorpje dat vanaf de dijk het binnenland inloopt, ligt ook een klein maar sympathiek zwembad in natuurwater op je te wachten. Mocht je daar geen zin in hebben, dan is het misschien mogelijk om daar van een vrijwilliger iets te drinken te krijgen. Lukt dat niet, dan is de eerstvolgende mogelijkheid een horeca-uitspanning bij de Etersheimer Braakmolen. Deze staat een klein beetje het binnenland in maar is de kleine omweg meer dan waard. Het is niet alleen een heel aardige molen, het leukste is dat het interieur in oude stijl is ingericht en je een kijkje binnen mag nemen. Daarna smaakt de koffie met gebak in het naastgelegen etablissement vast nog veel beter.
Je bent hier overigens aangekomen in het land van Dik Trom. Veel ouderen zullen het (nog) wel kennen; Dik Trom was een jongen die talloze avonturen beleefde. Het waren kinderboeken in de trant van De Kameleon en Pietje Bell. C. Joh. Kieviet, de schrijver van de boeken van Dik Trom, was echter een echte onderwijzer die ook echt heeft lesgegeven. Op een school in Etersheim. Met maar liefst één lokaal. Sinds 2013 is dat schooltje een heus museum en ze bezitten meer dan 1000 kinderboeken. Overigens spelen de verhalen van Dik Trom zich eigenlijk af in Hoofddorp waar nog een standbeeld van Dik Trom, achterstevoren zittend op een ezel, is te vinden. Vanaf de Etersheimer Braakmolen kun je er eenvoudig naartoe lopen door de weg van de molen naar Etersheim te blijven volgen en daar rechtsaf te slaan. Kan niet missen.
Na Etersheim kun je, als je de route langs de molen en het museum hebt gevolgd, de Zuiderzeepad route eenvoudig weer oppikken door richting IJsselmeer te lopen om aldaar de dijk te beklimmen en linksaf te slaan. Enige nadeel is dat je het stukje route buitendijks door polder De Oosterkoog mist. Wil je dat laatste niet, sla dan op de dijk rechts en pik de route ten zuiden van Etersheim weer op.

Via de Noordersluis vervolg je je weg. Deze sluis is al stokoud. Als je even aan de IJsselmeerzijde naar beneden loopt is dat goed te zien. Ook de eenhoorn die staat te pronken bij deze sluis is een blik waardig. Tot aan de Hornsluis loop je weer een stuk over de dijk en daarna kom je in een stuk buitendijks gebied terecht. Je loopt vlak langs het water en zeker bij wat meer wind klotst dat vrolijk tegen de stenen hier. Ben je na dit leuke stuk pad weer de dijk opgeklommen dan is er een monument te zien dat is opgericht ter gelegenheid van 300 jaar droge voeten. Al meer dan 3 eeuwen zijn ze er hier namelijk in geslaagd geen dijkdoorraken meer te hebben. Dat dat zeker niet vanzelfsprekend was is nog te zien aan de beschrijving bij het monument; door een denkbeeldige lijn naar Hoorn te trekken kun je zien waar ooit de dijk lag en hoeveel land dus door de waterwolf is veroverd.
Vanaf dit punt zie je Hoorn al duidelijk liggen en met een hele grote bocht zul je daar uiteindelijk ook eindigen. Eerst heb je in de bocht Scharwoude nog te gaan wat je overigens letterlijk links laat liggen. Daarna komen de eerste buitenwijken van Hoorn in zicht met niet al te charmante flatgebouwen en voor je een in eerste instantie wat vreemd uitziend groen gebouw. Kenners zullen het meteen herkennen als geoxideerd koper, maar wat is het? Ben je eenmaal het stadsstrandje en parkje van Hoorn doorgelopen dan wordt het vanzelf duidelijk; het is Schouwburg en Congrescentrum Het Park. Dat heeft een wel heel mooi plekje direct aan het IJsselmeer gekregen.
Je verlaat hierna het IJsselmeer en loopt door Hoorn richting station. Wil je naar de binnenstad, dan kun je beter nog even het water blijven volgen en via de Geldersesteeg en Grote Noord sta je binnen no time op het belangrijkste plein van Hoorn: de Roode Steen. Hier vind je het Westfries Museum en het standbeeld van de meest beroemde inwoner van Hoorn: Jan Pieteszoon Coen. Het is lang niet het enige fraais dat Hoorn te bieden heeft, maar het is wel een prima start.
Handige tips
In Edam loopt de route in een grote lus door de stad. Dat kun je natuurlijk aan het eind van een vorige etappe doen, of aan het begin van de nieuwe. Het is mogelijk bij de sluis aan de monding van Edam over te steken waardoor je Edam feitelijk overslaat en een kilometer of vijf afsnijdt. Dat is werkelijk geen goed idee; Edam is een bezoek meer dan waard en een van de onderdelen van het Zuiderzeepad is natuurlijk de trits stadjes en dorpjes aan de oude Zuiderzee. Edam hoort daar absoluut bij.
Kritische noot
Het lopen over de dijk is in deze etappe natuurlijk heel plezierig, het is niet voor niets het Zuiderzeepad. Wat wel opvalt is dat er stukken zijn waar het gras enorm hoog is, de brandnetels net niet tot aan je oksels reiken, de schapen en schaapkeutels een ware slalom nodig maken en de opstapjes bij de vele hekken op een flink aantal plaatsen ontbreken, kapot zijn of er uitzien of bij het eerstvolgende gebruik de EHBO-kist uit de rugzak moet worden getoverd. en dat is dan wel een beetje jammer.
Prijs
Het Zuiderzeepad is gratis te lopen en onderweg zijn er in deze etappe opvallend weinig plaatsen waar je de pinpas kunt laten wapperen. Aan het begin in Edam en het eind in Hoorn is dat een heel ander verhaal. Daarnaast is het boekje van het Zuiderzeepad, hoewel de route deze keer eenvoudig is, altijd een goed idee vanwege de achtergrondinformatie die erin is te vinden. Het kost maar een paar tientjes en desnoods verkoop je het na afloop, dan is het helemaal een kostenpost van nog geen twee kopjes koffie.
Lengte bezoek
Over de 20 kilometer van Edam naar Hoorn doe je waarschijnlijk een uur of 4. Maar als je niet oppast en alle mooie, interessante dingen vooral in Edam en Hoorn allemaal gaat zien en doen, dan ben je pas dágen later thuis. En heb je geen minuut verspild. Dus tja…probeer hier echt ruim tijd in te plannen. Of kom gewoon nog eens een dag of wat terug in deze plaatsen, ze zijn het waard.
Horeca / overnachtingsmogelijkheden
In Edam en Hoorn zijn overnachtingsmogelijkheden te over en datzelfde geldt voor horeca. Onderweg kom je langs relatief kleine plaatsen en daar zijn overnachtingsmogelijkheden en horeca beperkt, zeker buiten het zomerseizoen.
Praktische info/openingstijden
Het Zuiderzeepad is het hele jaar door te lopen. Toch is dit traject, zoals vaker met wandelingen, natuurlijk toch wel heel aangenaam met een zonnetje en prettige temperatuur. Wees niet bang dat je dan overlopen wordt door andere wandelaars met dezelfde gedachten; zelfs bij het meest optimale weer blijft het aantal wandelaars opvallend bescheiden.
Nog meer wandelingen
Voor een overzicht van andere wandelingen: Klik hier
———————————————————
© IsDitLeuk.nl
V2020-1
Laatste update: 28 februari 2020