Wandelen over het Zuiderzeepad van het Zuiderzeestadje Monnickendam naar de drukke binnenstad van Amsterdam. De route volgt niet geheel de dijk langs de voormalige Zuiderzee en zo kom je onder andere via Uitdam en een leuke zigzagroute door de weilanden in het charmante Holysloot terecht. Daarna volgt nog een toetje in de vorm van Durgerdam en Nieuwendam waarna je via Amsterdam-Noord, de meningen verschillen over dit gebied, via de pont eindigt bij Amsterdam CS.
Locatie/bereikbaarheid
Monnickendam is bereikbaar met de bus vanuit Amsterdam en Amsterdam CS, waar je deze etappe eindigt of start, is bereikbaar via bus, trein, metro, tram en cruiseboot.
Met de auto kun je vrij gemakkelijk in Monnickendam komen via de N247. De binnenstad van Amsterdam binnenrijden en parkeren bij Amsterdam CS is mogelijk maar gewoon een slecht idee.
Geschikt voor
Met 29 kilometer is het beslist geen klein ommetje. Aan de andere kant, als je een hele dag de tijd hebt… Je kunt natuurlijk als je wilt de etappe verkorten of verlengen. In het boekje van het Zuiderzeepad is de hele route opgedeeld in kleine partjes zodat je zelf etappes van voor jou ideale lengte kunt samenstellen.
Oordeel
Deze tocht geeft zeker ook het echte Zuiderzee gevoel met vele kilometers over de dijk. Maar ook de kleinere dorpjes waar je doorheen komt geven een beetje het Swiebertje-gevoel, of de tijd er heeft stilgestaan.
Wat ga je doen?
De wandeling start in Monnickendam en dat is niet verkeerd. Maar ook wel ietwat verleidelijk; het oude gedeeelte van Monnickendam is niet heel groot maar beslist aantrekkelijk. Je start de route bij de Grote kerk en dan zuidwaarts, maar heb je het oude gedeelte hier net ten noorden nog niet gezien dan is dat een echte aanrader. Loop door de Kerkstraat en Noordeinde richting het noorden en dan via de haven (dit is al de route van het Zuiderzeepad door Monnickendam) of via de Oude Zijds Burgwal weer terug.

Bij de Grote kerk loop je door een groenstrook richting het water en aan het eind hiervan zie je nog een klein stukje stadsmuur. Met de nodige fantasie is vast voor te stellen hoe hier in vroeger tijd de stadsmuur verder gelopen heeft. Ter verdere decoratie van dit stukje zijn ook nog enkele oude kanonnen neergezet die sommigen misschien wel doen denken aan de roemruchte tv-serie “Floris”. Een stukje verder, je loopt inmiddels alweer op de dijk, komt het water weer in zicht. De Gouwzee heet dit deel van het IJsselmeer, en in de verte kun je Marken al zien liggen.
Aan de andere zijde van de dijk doet dit gebied zijn naam werkelijk eer aan; het heet hier Waterland en meteen als aan de linkerzijde de Gouwzee is bereikt, zie je ook aan de rechterzijde water. Voordat je je zelf af gaat vragen waarom er dan een dijk is gemaakt, kijk wel even naar het hoogteverschil in de twee watermassa’s aan weerszijden van de dijk. Zou de dijk er niet zijn, dan zou de rechterzijde geheel onder water lopen, wat in 1916 bij de grote stormvloed in dat jaar overigens ook is gebeurd.
Je wandelt Monnickendam over de dijk uit waarbij een laatste nieuwbouwwijk je uitzwaait. De weg vervolgd richting Marken en dat is te merken hier: touringcarbussen rijden af en aan en toeristen hebben inmiddels ook de Nederlandse fiets ontdekt. Omdat je hier als wandelaar het pad op de dijk met de fietsers moet delen valt dat extra op. Gelukkig hebben deze toeristen, misschien wel beter dan de lokale bewoners, de Nederlandse fietsbel ontdekt. Overigens loopt de Zuiderzeeroute niet over Marken, het is een extra rondje dat je desgewenst kan maken. En dat kan dan weer door vanaf Monnickendam via de dijk naar Marken te gaan, of, wel zo leuk, met de veerdienst vanuit Volendam.
Vlak voordat je de dam naar Marken bereikt sla je rechtsaf een weg in genaamd Dijkeinde, wat op zichzelf een rare naam is. Je verlaat hier dus de dijk en in eerste instantie heb je geen idee van de aardigheid van deze route, die je in het broedseizoen in het voorjaar overigens ook niet kunt lopen. Na een kilometer ga je echter linksaf en volgt een buitengewoon aardig stuk van een kleine kilometer door het weiland met geinige bruggetjes voorzien van witte leuningen die ervoor zorgen dat je met droge voeten de sloten passeert. Het loopt vrij dicht langs Groote Meer, dat overigens niet erg groot is.
Je verlaat het weiland met een haakse bocht en loopt via een boerenweg het gebied weer uit. Ben je eenmaal op de Rijperweg aangekomen dan vervolgt de weg naar Uitdam. Tussendoor is er nog een rustpunt met koffie, thee en ijs, waarna Uitdam als ieniemienie gehucht ligt te blinken. Tenminste, er zijn wel enige huizen die een likje verf kunnen gebruiken. Huizen of gedeelten van huizen zijn hier van hout en dat betekent veel onderhoud, wat zo te zien wel eens iets te lang wordt uitgesteld. De Zuiderzeeroute loopt over de dijk achter Uitdam langs maar het is hier werkelijk de moeite om de Dorpsstraat van Uitdam door te lopen en pas aan de zuidzijde de dijk weer op te klauteren.
Enkele kilometers over de dijk volgen met bij mooi weer heel wat zeilboten met volle zeilen. Bij elke willekeurige weersoort is er uitzicht op de hoogbouw van Almere en Amsterdam. Ook nu weer is het een beetje opletten geblazen want vlak voor het Bamegat aan de rechterzijde verlaat je de dijk wederom, ook nu weer voor een bijzonder stukje route. Het begint met een stuk pad door een hoog opschietende rietkraag langs het Bamegat, waarna je in een soort Tetris achtig patroon langs de kant van allemaal stukjes weiland loopt. Ondanks het gevoel dat dit wel wat korter zou kunnen is dat niet de bedoeling; op dit particuliere terrein wordt verwacht dat je je aan de regeltjes houdt. Vooruit dan maar.
Wie weet kom je hier onderweg wat nieuwsgierige koeien tegen. Denk dan meteen even aan alle van deze koeien afkomstige flatsen van zeer dunne samenstelling op het pad waar je bij voldoende onoplettendheid behoorlijk op kunt glibberen. Aan het eind loop je wederom een alleraardigst dorpje binnen: Holyloot. Ook hier is het voor de wooneigenaren wel zaak op zijn tijd een potje verf open te wippen. Of, in sommige gevallen iets steviger, een aannemer te bellen. Het blijft een charmant geheel en er zijn maar liefst twee kerken te vinden waarvan de Witte kerk het meest opvallende exemplaar is. Je moet er echter wel even, vanaf de driesprong in het dorp gezien, een meter of 100 voor doorlopen.

Voor je het weet heb je Holysloot alweer verlaten en wandel je met een wijde boog terug naar de Zuiderzeedijk. Vlak daarna volgt nog een tamelijk merkwaardig stuk want zowel links als rechts van de dijk strekt zich, maar liefst een kilometer of twee lang, water uit. Aan de linkerzijde het IJmeer en aan de rechterzijde het Kinselmeer. De naam Waterland voor de rechterzijde wordt eens te meer waargemaakt. Daarna, het houdt niet op deze etappe, loop je af op Durgerdam. Een dorp dat vrijwel geheel langs de dijk is gebouwd.
De alleraardigste huizen aan de ene kant van de dijk, de boten aan de andere kant, de was die aan de waslijn wappert, bij goed weer de bewoners voor hun huizen… En als kers op de taart bij de knik die de dijk in dit dorp maakt (oppassen met lopen voor tegenliggers hier!), een fraai houten bouwsel. Het is niet de kerk, die staat onderaan de dijk in een zijstraatje, maar dit gebouw is gebruikt als raadhuis en school. Vanaf de dijk loop je via het Zuiderzeepad langs de kerk met kleine begraafplaats, die overigens nog steeds wordt gebruikt. Daarna volgt nog weer een stukje wandeling door riet en over een toch ernstig serieus aangelegde wandelsteiger. Het ziet er uit alsof verwacht wordt dat de stormvloed van 1916 zich elk moment kan herhalen.
Je komt uit op de Zuiderzeedijk en kijkt uit op IJburg, de nieuwste wijk van Amsterdam aangelegd in het Buiten-IJ. Overigens tot groot verdriet van de Durgerdammers, die daardoor hun vrije uitzicht grotendeels zagen verdwijnen. Langzamerhand komt de grote stad Amsterdam in beeld en het eerste voorteken is de onderdoorgang van de ringweg A10. Hier kun je trouwens, als je wilt, de etappe beëindigen door meteen na de onderdoorgang rechtsaf te slaan. Binnen enkele honderden meters is de bushalte met bussen van de stadsdienst te vinden die je snel naar de metro of binnenstad van Amsterdam kunnen brengen.
Loop je door dan ligt Schellingwoude voor je neus. Aan de linkerzijde doemen de sluizen in het IJ op en aan de rechterzijde strekken de huizen van Schellingwoude in een lang lint langs de weg uit. Aan het eind steek je de Zuiderzeeweg over en vervolgt een visueel iets rustiger stukje over een fietspad. Lang duurt het niet want via de Nieuwendammerdijk vervolg je langs voor Amsterdamse begrippen erg lage huizen je weg. het gevoel dat je al in Amsterdam loopt heb je hier bepaald niet.
Nadat je aan de linkerzijde een haven bent gepasseerd duik je linksaf het vliegenbos in. Aan de andere kant ervan is het tijd om even met de ogen dicht door te lopen tot aan Vogeldorp, een van de woonwijken die karakteristiek zijn voor het “oude” Amsterdam-Noord. Langzamerhand kom je dichter bij centrum Amsterdam en dat is te merken aan de huizen die steeds dichter op elkaar worden gebouwd en ook langzaam de lucht in gaan, hoewel het hier na het passeren van de drukke Meeuwenlaan ook in de Vogelbuurt nog steeds enigszins bescheiden blijft.
Via de Motorwal, ook niet het fraaiste stuk van de wandeling, loop je richting het IJ. Dat is dan wel weer leuk omdat je aan de overkant Java-eiland en de Piet Heinkade ziet liggen. Ooit was Javaeiland vergeven van de treinsporen en bedrijvigheid, tegenwoordig een helemaal niet verkeerd woongebied. Aan de Piet Heinkade liggen wie weet kleinere riviercruiseboten, of een of meer gigantische cruiseschepen. Mooi of niet, je wandelt verder richting de sluizen over het Noordhollandsch kanaal waarna je via de Buikslotermeerweg die hier langs loopt zo naar de pont toeloopt. Deze pont zet je vlot, en niet in de laatste plaats gratis, aan de andere kant bij de achterzijde van Amsterdam CS af. En dan, dan, tja… meteen naar huis of duik je voor uren of voor dagen Amsterdam in?
Ben je trouwens in voor nog wat toeristische attracties aan de noordzijde van Amsterdam, dan zijn de A’dam LOOKOUT, This is Holland en het filmmuseum aan de noordzijde van de pont te vinden.
Handige tips
Monnnickendam is echt de moeite waard dus mocht je het nog niet hebben gezien ruim daar dan een uurtje voor in. Ga je ook naar het museum en loop je de Grote Kerk in, dan kun je er nog wel een uur of wat bij optellen…
Standaard loopt de route van het Zuiderzeepad bij Uitdam achterlangs, over de dijk. Hoewel Zuiderzee-technisch een goede keuze, is eenvoudigweg de Dorpsstraat van Uitdam doorlopen en aan het eind ervan alsnog de Zuiderzeeroute op de dijk weer oppikken een aanrader. Uitdam is een simpel dorp bestaande uit welgeteld een doorlopende straat. Deze straat doorlopen is werkelijk heel aardig, zeker ter afwisseling met de vele kilometers dijk die je doet.
Kritische noot
Op de dijk moet je doorgaans het pad delen met fietsers. Zeker als je samen loopt, en dat probeert naast elkaar te doen, is het geklingel niet van de lucht. Rustiger wordt de wandeltocht er niet van. Maar ja, Nederland is nu eenmaal een druk land en hier ben je in de buurt van Amsterdam met zijn vele toeristen die ook naar de noordzijde uitwaaieren. Geef ze ongelijk!
Prijs
Het Zuiderzeepad is gratis te lopen en je hoeft ook geen lid te zijn of worden van welke organisatie ook. Het boekje van het Zuiderzeepad is zeker een aanrader omdat er leuke achtergrondinformatie in staat en bovendien kan er wel eens een wit-rode sticker op de route weg zijn of verwarring scheppen. Het boekje brengt dan uitkomst. Overigens zijn de routes ook gratis te downloaden voor op je mobiel via www.wandelnet.nl.
Lengte bezoek
De 29 wandelkilometers zullen wel zo’n uurtje of 5-6 kosten en met wat fotomomenten erbij kom je dan al snel op een behoorlijk gevulde dag. De etappe eindigt in Amsterdam en dat betekent dat je er nog dagen aan vast kunt knopen. Of je die tijd ook hebt is een tweede. Wandel je door, dan heb je wederom en leuke etappe voor de boeg richting Muiderberg.
Horeca / overnachtingsmogelijkheden
Horeca is in Monnickendam en natuurlijk Amsterdam ruimschoots te vinden. Onderweg is het wat dunner gezaaid maar bijvoorbeeld in Holysloot en Durgerdam is in principe, afhankelijk van seizoen en tijdstip, ook een en ander te krijgen.
Praktische info/openingstijden
Deze etappe is, net als het hele Zuiderzeepad, het hele jaar door te lopen. Wel lopen twee delen van deze etappe door een broedgebied. Er zijn omleidingsroutes, maar als je deze wilt vermijden moet je deze etappe dus niet in de periode 15 maart – 1 juli lopen.
Nog meer wandelingen
Voor een overzicht van andere wandelingen: Klik hier
———————————————————
© IsDitLeuk.nl
V2019-1
Laatste update: 10 november 2019